Buenos Aires ,正式 ( chèng-sek ) 的 ( ê ) 名 ( miâ ) 是 ( sī ) Buenos Aires自治 ( Chū-tī ) 城市 ( Siâⁿ-chhī ) (西班牙語 ( Se-pan-gâ-gí ) : Ciudad Autónoma de Buenos Aires ) 是Argentina 的首都 ( siú-to͘ ) 兼 ( kiam ) 第一 ( tē-it ) 大 ( tōa ) 城市,佇 ( tī ) La Plata號 ( Hô ) 的岸邊 ( hōaⁿ-piⁿ ) 。 Buenos Aires的人口 ( jîn-kháu ) 有 ( ū ) 305萬 ( bān ) ,都會區 ( to͘-hōe-khu ) 人口有1335萬,是Latin美洲 ( Bí-chiu ) 第三 ( tē-saⁿ ) 大的都會 ( to͘-hōe ) 。
歷史 ( Le̍k-sú ) [ edit ]
描述頭擺起造後的Buenos Aires的畫圖。
起座 ( Khí-chō ) [ edit ]
Boenos Aires一 ( chi̍t ) 開始 ( khai-sí ) 佇1536年 ( nî ) 2月 ( goe̍h ) 2日 ( ji̍t ) 建 ( kiàn ) 城 ( siâⁿ ) 的時陣 ( sî-chūn ) 是號 ( hō ) 做 ( chò ) Ciudad de Nuestra Señora Santa María del Boen Ayre (意思 ( ì-sù ) : "咱 ( Lán ) 順風 ( Sūn-hong ) 的聖 ( Sèng ) 馬利 ( Má-lī ) 女士 ( Lú-sū ) 之 ( chi ) 城").[2] 彼當陣 ( Hit-tang-chūn ) 佇Pedro de Mendoza 的領娶 ( niá-chhoā ) 下 ( hā ) ,西班牙人 ( Se-pan-gâ-lâng ) 將 ( chiong ) 低市 ( kē-chhī ) 城累 ( siâⁿ-lúi ) 設 ( siat ) 佇今仔日 ( kin-á-ji̍t ) Boenos Aires來短 ( lāi-té ) 的山 ( San ) Telmo區 ( khu ) 。
後來 ( Āu-lâi ) 因為 ( in-ūi ) 原住民 ( goân-chū-bîn ) 的攻擊 ( kong-kek ) , 1541年質的 ( chit-ê ) 城予人廢棄 ( hòe-khì ) 。到 ( Kàu ) 1580年的時 ( sî ) Joan de Garay 才 ( chiah ) 閣 ( koh ) 建立 ( kiàn-li̍p ) 起 ( khí ) 新 ( sin ) 城。伊 ( I ) 共 ( kā ) 遮 ( chia ) 號一个 ( chi̍t-ê ) 綽號 ( chhiok-hō ) "Santísima Trinidad"; 港口 ( káng-kháu ) 千 ( chheng ) 做 "Puerto de Santa María de los Buenos Aires"。
殖民 ( Si̍t-bîn ) 時代 ( sî-tāi ) [ edit ]
貿易 ( Bō͘-e̍k ) 是早期 ( chá-kî ) Buenos Aires主要 ( chú-iàu ) 的商業 ( siong-gia̍p ) 活動 ( oa̍h-tāng ) 。受 ( Siū ) 著 ( tio̍h ) 海賊 ( hái-chha̍t ) 的攪擾 ( kiáu-jiáu ) ,運輸 ( ūn-su ) 的時間 ( sî-kan ) 真 ( chin ) 長 ( tn̂g ) ,成本 ( sêng-pún ) 嘛 ( mā ) 較 ( khah ) 權 ( koân ) ,閣發展 ( hoat-tián ) 出 ( chhut ) 走私 ( cháu-su ) 活動,造成 ( chō-sêng ) 在地人 ( chāi-tē-lâng ) 的不滿 ( put-boán ) 。
後來Carlos 3世 ( sè ) 減少 ( kiám-chió ) 對 ( tùi ) 貿易的限制 ( hān-chè ) ,閣佇1700年代 ( nî-tāi ) 後期 ( āu-kî ) 設Buenos Aires做開放 ( khai-hòng ) 港口。 Carlos綴尾 ( tè-bé ) 嘛共Virreinato del Perú 分 ( hun ) 出一个以 ( í ) Buenos Aires做首度 ( siú-tō͘ ) 的Virreinato del Río de拉 ( la ) Plata 來 ( lâi ) 管理 ( koán-lí ) 。
大英國 ( Tāi-eng-kok ) 入侵 ( ji̍p-chhim ) Río de拉Plata的時陣,對Buenos Aires有2改 ( kái ) 的攻擊。到1806年 ,大英國佔領 ( chiàm-niá ) Buenos Aires,毋過 ( m̄-koh ) 閣去 ( khì ) 予 ( hō͘ ) Santiago de Liniers 對Montevideo 領來 ( niá--lâi ) 的軍隊 ( kun-tūi ) 拍 ( phah ) 敗 ( pāi ) 。 Santiago de Liniers嘛成 ( chiâⁿ ) 做遮的新赴任 ( hù-ông ) (virrey ,殖民代 ( si̍t-bîn-tē ) 的頭人 ( thâu-lâng ) ); 伊佇1807年再 ( chài ) 一擺 ( pái ) 戰營 ( chiàn-iâⁿ ) 大英國。
佇1810年 ,五月 ( Gō͘-goe̍h ) 革命 ( Kek-bēng ) 發生 ( hoat-seng ) ,凱死 ( khái-sí ) 了 ( liáu ) Argentina獨立 ( To̍k-li̍p ) 戰爭 ( Chiàn-cheng ) 。到1816年,怹 ( in ) 正式宣佈 ( soan-pò͘ ) 獨立。
現代 ( Hiān-tāi ) [ edit ]
Buenos Aires原本 ( goân-pún ) 是Buenos Aires省 ( Séng ) 的首府 ( siú-hú ) ,佇1853年到1860年期間 ( kî-kan ) , Buenos Aires閣成做Buenos Aires州 ( Chiu ) 的首府。 1880年的時陣,國家 ( kok-ka ) 首度的地位 ( tē-ūi ) 確定 ( khak-tēng ) ,市長 ( chhī-tiúⁿ ) 是受總統 ( chóng-thóng ) 來指定 ( chí-tēng ) 。怹的 ( In-ê ) 總統府 ( chóng-thóng-hú ) 號做Casa Rosada 。
19世紀 ( sè-kí ) 喉 ( âu ) 半 ( poàⁿ ) 个 ( ê ) 鐵路 ( thih-lō͘ ) 建設 ( kiàn-siat ) ,真加 ( chin-ka ) 了Buenos Aires的經濟 ( keng-chè ) 發展。遮的 ( Chia-ê ) 文化 ( bûn-hoà ) 嘛真活顯 ( oa̍h-hiáⁿ ) , 1908年開設 ( khai-siat ) 的Teatro Colón 是當時 ( tong-sî ) 世界 ( sè-kài ) 上 ( siāng ) 好勢 ( hó-sè ) 的劇場 ( kio̍k-tiûⁿ ) 之一 ( it ) 。佇20世紀 的初期 ( chho͘-kî ) , Buenos Aires建設了南 ( Lâm ) 美洲 上早 ( chá ) 的地下鐵 ( tē-hā-thih ) 系統 ( hē-thóng ) 佮 ( kap ) 彼陣 ( hit-chūn ) 上權的樓仔厝 ( lâu-á-chhù ) 。
佇1920年代 , Buenos Aires是歐洲 ( Au-chiu ) ,尤其 ( iû-kî ) 西班牙 ( Se-pan-gâ ) 佮Italia ,或者 ( he̍k-chiá ) 是Argentina其他 ( kî-thaⁿ ) 省份 ( séng-hūn ) 佮附近 ( hū-kīn ) 國家人文 ( jîn-bûn ) 的重要 ( tiōng-iàu ) 移民 ( î-bîn ) 地點 ( tē-tiám ) 。到1930年代 ,佇城市的工業 ( kang-gia̍p ) 地區 ( tē-khu ) ,發展出一寡 ( koá ) 在地人千做villa miseria 的散赤 ( sàn-chhiah ) 社里 ( siā-lí ) ,引起 ( ín-khí ) 真濟 ( chē ) 社會 ( siā-hoē ) 問題 ( būn-tê ) 。 1945年到1980年期間,城市閣一擺快速 ( khoài-sok ) 楦大 ( hùn-tōa ) 。
Buenos Aires是Juan Perón 佮伊的 ( i-ê ) 政治 ( chèng-tī ) 勢力 ( sè-le̍k ) Perón主義 ( chú-gī ) 的據點 ( kì-tiám ) 。佇彼个 ( hit-ê ) 時期 ( sî-kî ) , Buenos Aires發生濟項 ( hāng ) 政治事件 ( sū-kiāⁿ ) ,親像 ( chhan-chhiūⁿ ) 1945年佇Plaza de Mayo 的遊行 ( iû-hêng ) 佮1955年 海軍 ( hái-kun ) 反對派 ( hoán-tùi-phài ) 發 ( hoat ) 起的炸蛋 ( chà-tàn ) 事件。後尾 ( Āu-boé ) Juan Perón予人推翻 ( thui-hoan ) 。
1970年代 一个城市成左 ( chò ) 左派 ( chó-phài ) 革命運動 ( ūn-tōng ) 佮右派 ( iū-phài ) 武裝 ( bú-chng ) 勢力的戰場 ( chiàn-tiûⁿ ) 。 1976年,Jorge Rafael Videla 領娶的軍事 ( kun-sū ) 勢力發動 ( hoat-tōng ) "腌臢 ( A-cha ) 戰爭 " (Guerra Sucia ),造成3萬人 ( lâng ) 的失蹤 ( sit-chong ) 佮死亡 ( sí-bông ) 。
佇1982年佮1987年,教宗 ( Kàu-chong ) John Paul 2世 訪問 ( hóng-mn̄g ) 了Buenos Aires。 1983年,民主 ( bîn-chú ) 恢復 ( khoe-ho̍k ) 。 1990年代,經濟嘛開始復興 ( ho̍k-heng ) 。
1993年的時陣, Buenos Aires得 ( tit ) 著自治 的地位,原來 ( goân-lâi ) 總統指定市長的制度 ( chè-tō͘ ) 嘛廢除 ( hùi-tû ) 。1996年 12月30日 , Buenos Aires的市民 ( chhī-bîn ) 頭 ( thâu ) 一改選 ( soán ) 市丈 ( chhī-tiūⁿ ) 。
地理 ( Tē-lí ) [ edit ]
Buenos Aires的東面 ( tang-bīn ) 佮東北面 ( tang-pak-bīn ) 是拉Plata河 ( Hô ) ; 南面 ( lâm-bīn ) 佮東南面 ( tang-lâm-bīn ) 是Matanza號 ; 佇西面 ( sai-bīn ) ,西南 ( sai-lâm ) 佮西北 ( sai-pak ) 是以公路 ( kong-lō͘ ) Avenida General Paz 做城內 ( siâⁿ-lāi ) 佮Buenos Aires省 的界線 ( kài-soàⁿ ) 。一个城市大份 ( toā-hūn ) 攏 ( lóng ) 屬 ( sio̍k ) 佇Pampa 平原 ( pêng-goân ) 地區。
Buenos Aires原來有這 ( chit ) 寡瀉湖 ( sià-ô͘ ) 佮小 ( sió ) 水道 ( chúi-tō ) 。為著 ( Ūi-tio̍h ) 排水 ( pâi-chúi ) 的順利 ( sūn-lī ) ,大份的水道攏已經 ( í-keng ) 鳳 ( hōng ) 水礦化 ( chúi-kóng-hoà ) ,水溝化 ( chúi-kau-hoà ) ; 小分 ( sió-hūn ) 縫 ( hōng ) 填平 ( thiân-pêⁿ ) 。
氣候 ( Khì-hāu ) [ edit ]
Buenos Aires縮 ( siok ) 澹 ( tâm ) lùn副熱大 ( hù-Jia̍t-tāi ) 氣候 。機 ( Kui ) 年平均 ( pêng-kin ) 有17.2 °C的溫度 ( un-tō͘ )
氣候資料: Buenos Aires (1981年 - 1990年)
月份
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
年平均
記錄高溫 °C (°F)
43.3
38.7
37.9
36.0
31.6
28.5
30.2
34.4
34
34
36.8
40.5
43.3
平均高溫 °C (°F)
30.4
28.7
26.4
22.7
19.0
15.6
13.9
17.3
18.9
22.5
25.3
28.1
21.5
日平均 °C (°F)
25.1
23.7
21.4
17.7
14.3
11.2
10.9
12.7
14.2
17.7
20.6
23.2
17.2
平均低溫 °C (°F)
20.4
19.4
17.0
13.7
10.3
7.6
7.4
8.9
9.9
13.0
15.9
18.4
12.9
記錄低溫 °C (°F)
5.9
4.2
2.8
-2.3
-4
-5.3
-5.4
-4.0
-2.4
-2
1.6
3.7
−5.4
降水 mm (in)
121.6
122.6
153.9
106.9
92.1
50.0
52.9
63.2
77.7
139.3
131.2
103.2
1,214.6
Source: Servicio Meteorológico Nacional[3]
Buenos Aires是Argentina工業佮商業兼金融 ( kim-hiông ) 的耀地 ( iāu-tē ) . 照 ( Chiàu ) 2011年, 地方 ( tē-hng ) 的總 ( chóng ) 生產額 ( seng-sán-gia̍h ) (過馬勒 ( kò-bé-le̍k ) 修正 ( siu-chèng ) ) 有847畫 ( e̍k ) 美金 ( bí-kim ) ,[4] 占 ( chiàm ) 欲 ( beh ) 全國 ( choân-kok ) 的四 ( sì ) 分一.[5]
參考 ( Chham-khó ) 資料 ( chu-liāu ) [ edit ]
省 (provincia ) 自治城市 (Ciudad Autónoma )