Arizona

Lohankhapedia (自由的百科全書) 欲共你講..。
跳至導覽 跳至搜尋
Arizona州
State of Arizona
Flag of Arizona State seal of Arizona
州其 Chiu-chiong
綽號: TheGrand Canyon State; The Copper State
標語: Ditat Deus (受神助輔)
Chiu-koa: "The Arizona March Song""Arizona"
Map of the United States with Arizona highlighted
Map of the United States with Arizona highlighted
觀風語言 英語
流通語言

照2010年

  • 英語74.1.%
  • 西班牙語19.5%
  • Navajo語1.9%
  • 其他4.5 %
住民稱呼 Arizonan[1]
首府
(兼上大城市)
Phoenix
上大都會 Phoenix度會區
面積 排名 第6
 • 合計 113,990[2] sq mi
(295,234 km2)
 • 東西闊 310 理 (500 km)
 • 南北闊 400 理 (645 km)
 • % 水面 0.35
 • 緯度 31° 20′ N都37° N
 • 經度 109° 03′ W都114° 49′ W
人口 排名 第14
 • 合計 6,828,065 (2015年ko͘算)[3]
 • 密度 57/sq mi  (22/km2)
排名 第33
懸度
 • 高點 Humphreys Peak[4][5][6]
12,637 ft (3852 m)
 • 平均 4,100 ft  (1250 m)
 • 低點 Colorado荷 (Sonora邊界)[5][6]
72 ft (22 m)
設洲進前 Arizona Territory
新州升入 1912年2月14 (第48)
州長 Doug Ducey (R)
Secretary of State Michele Reagan (R)
立法 Arizona立法會
 • 上議院 參議院
 • 下議院 眾議院
參議員 Vacant
Jeff Flake (R)
眾議院代表 5个強和黨; 4个民主黨 (列單)
Sî-khu  
 • most of state Mountain: UTC -7(noDST)
 • Navajo Nation Mountain: UTC -7/-6
ISO 3166 US-AZ
簡寫 AZAriz。
網站 www.az.gov

Arizona ()美國 (Bí-kok) (ê)一个 (chi̍t-ê) (chiu) (I)首府 (siú-hú) (kap)上大 (siāng-tōa)城市 (siâⁿ-chhī)Phoenix

Arizona ()1912 ()加入 (ka-ji̍p)美國聯邦 (Liân-pang)成做 (chiâⁿ-chò)美國 ()48 (ê)州。

Grand Canyon國家 (Kok-ka)公園 (Kong-hn̂g)踮佇 (tiàm-tī)Arizona。

地號名 (Tē-hō-miâ)[修改]

Arizona這个 (chit-ê) (miâ)語源 (gí-goân)早前 (chá-chêng)西班牙 (Se-pan-gâ)號名 (hō-miâ)Arizonac (pún) ()源頭 (goân-thâu) (O)'odham ()alĭ ṣonak意思 (ì-sù)是 " (sió)水泉 (chúi-chôaⁿ)," 代先 (tāi-seng)表示 (piáu-sī)Planchas de Plata銀礦 (gîn-khòng)附近 (hū-kīn)地方 (tē-hng)

除了 (Tû-liáu)以上 (í-siōng)解說 (ké-soeh) () (ū) (chi̍t) (khoán)講法 (kóng-hoat),是認為 (jīn-ûi)這个名原來 (goân-lâi) (lâi) (chia) (chhī) (iûⁿ)Basque (lâng)的一 ()haritz ona意事 (ì-sū) (kóng) " ()像樹 (chhiūⁿ-chhiū)."

地理 (Tē-lí)[修改]

Arizona (ūi) (leh)美國的西南部 (sai-lâm-pō͘),是 "四角 (Sì-kak)" (Four Corners) 州份 (chiu-hūn) (chi) (it) (Chiàu)面積 (biān-chek) (sǹg), Arizona是美國 (pâi)第6 (tōa)的州,有295,000平方 (pêng-hong)公里 (kong-lí); 15% 是私人 (su-jîn)土地 (thó͘-tē) ()其他 (kî-tha) (lóng)公交 (kong-ka)樹林地 (chhiū-nâ-tē)公園地 (kong-hn̂g-tē),州的信託 (sìn-thok)土地 (ia̍h)原住民 (goân-chū-bîn)保留地 (pó-liû-tē)

佇Arizona南部 (lâm-pō͘)主要 (chú-iàu)沙漠 (soa-bo̍k)山地 (soaⁿ-tē)。本州 (óa)佇美國邊界 (pian-kài),佇南爿 (lâm-pêng) (tio̍h)MexicoSonora州

歷史 (Le̍k-sú)[修改]

Arizona原來有HohokamMogollonPueblo文化 (bûn-hòa) (chē)款的原住 (goân-chū)民族 (bîn-cho̍k) (Só͘)知影 (chai-iáⁿ)歐州人 (Au-chiu-lâng) (thâu) (chi̍t) (pái)乍代 (chā-tē)的人接浞 (chiap-chhio̍k),是西班牙系 (Se-pan-gâ-hē)法國人 (Hoat-kok-lâng)Marcos de Niza (ùi)1539年的時陣 (sî-chūn)。伊探嵖 (thàm-châ) (liáu)部分 (pō͘-hūn)今仔日 (kin-á-ji̍t)的Arizon地方。 1540年 (kàu)1542年期間 (kî-kan) (koh)Francisco Vázquez de Coronado (ji̍p)來本地區 (tē-khu),伊的目的 (bo̍k-te̍k) (chhōe)傳說 (thoân-soat)的 "黃金城 (n̂g-kim-siâⁿ)" Cíbola

紲落來 (Sòa--lo̍h-lâi)閣有埃蘇慧 (Ia-so͘-hōe)宣導師 (soan-tō-su)Eusebio Kino (khì)本地方播到 (pò͘-kàu); 1690年代 (nî-tāi)到18世紀 (sè-kí)早期 (chá-kî) (chin) (ūi)Pimería Alta (óa今仔日Arizona南部佮Sonora北部 (pak-pō͘)) 原住民 (to) (tòe) (sìn)基度 (Ki-to̍k)西班牙人 (Se-pan-gâ-lâng)閣佇1752年的 ()Tubac (khí) (siâⁿ),到1775 ()Tucson (Tong)1821年Mexico獨立 (to̍k-li̍p)的時陣, Arizona就 (piàn) (chò) (in)Nueva California領土 (léng-thó͘)的一 (hūn)西班牙族 (Se-pan-gâ-cho̍k)Mestizo人 (西班牙人佮Mexico原住民三艦 (saⁿ-lām)的民族) 彼陣 (hit-chūn)瓦那 (óa-ná) ()閣佇本第徛起 (khiā-khí)

1847年, () (Be̍k)戰爭 (Chiàn-cheng)開始 (khai-sí)佔領 (chiàm-niá)了Mexico城市的美國,就要求 (iau-kiû)包括 (pau-koat)後來 (āu-lâi)Arizona在內 (chāi-lāi)的土地。美國另外 (lēng-gōa)經過 (keng-kòe)Gadsden收買 (Siu-bé) (Gadsden Purchase) 的方式 (hong-sek) (tit) (tio̍h)Gila () (í) (lâm)的土地。

Arizona本底 (pún-té)New Mexico領土的一份; 1861年3 (goe̍h)16, New Mexico南爿 (pun)出來 (chhut-lâi) (sin) (siat)Arizona邦聯 (Pang-liân)領土 (Confederate Territory of Arizona)。 (Chit) (tng)美國內戰 (Lōe-chiàn)時期 (sî-kî)封蘭國 (pang-liân-kok)總統 (chóng-thóng)Jefferson Davis佇1862年2月14接受 (chiap-siū)先的 (sin-ê)Arizona領土。加入了封蘭國了後 (liáu-āu), Arizona支持 (chi-chhî)怹內戰 (lāi)人馬 (jîn-bé)資源 (chu-goân)當時 (Tong-sî)出現 (chhut-hiān)Arizona探馬 (Thàm-bé) (Kio̍k) (Arizona Scout Company) 參與 (chham-ú)戰爭。 1863年,聯邦政府 (chèng-hú)新設 (sin-siat)Arizona領土,是 (tùi)原來的New Mexico領土分出來 (pun--chhut-lâi)西半爿 (sai-pòaⁿ-pêng)。 19世紀尾期 (bóe-kî)Brigham Young (phài)了一 (kóa)Mormon教徒 (kàu-tô͘) (hiòng)Arizona發展 (hoat-tián),怹建立 (kiàn-li̍p)比論 (pí-lūn)MesaSnowflakeHeberSafford (téng)庄頭 (chng-thâu)

1912年2月14, Arizona成立 (sêng-li̍p)做美國的一州,是第48个州,嘛是連續 (liân-sio̍k)部分的 (siāng) (bóe)一州。 1910年到1920年期間,是Mexico革命 (Kek-bēng)的時陣,真濟 (chin-chē)交戰 (kau-chiàn)發生 (hoat-seng)對Arizona邊界,未少 (bē-chió)Arizona的人嘛參加 (chham-ka)遮的戰鬥 (chiàn-tò͘)。 1918年 (hit) (kái)Ambos Nogales戰鬥 (Battle of Ambos Nogales),是Mexico佮美國軍隊 (kun-tūi)相刣 (sio-thâi)綴尾 (tè-bé)美國 (chiàn) (iâⁿ)

蕭條 (Siau-tiâu)時期,原來發達 (hoat-ta̍t)棉花業 (mî-hoe-gia̍p)銅礦業 (tâng-khòng-gia̍p) (siū)破壞 (phò-hoāi)毋過 (M̄-koh)同時 (tông-sî)對1920 (kiam)30年代,觀光 (koan-kong) (gia̍p)返顛 (hoán-tian)做Arizona在地 (chāi-tē)重要 (tiōng-iàu)產業 (sán-gia̍p)

第二次 (Tē-jī-chhù)世界 (Sè-kài)大戰 (Tāi-chiàn)的時, Arizona予人 (tòng)做是德國 (Tek-kok)戰酋 (chiàn-siû) (prisoners of war) 兼日本下 (Ji̍t-pún-hē)美國人 (Bí-kok-lâng)收容所 (siu-iông-só͘)所在地 (só͘-chāi-tē)。佇Arizona彼陣閣有Phenix Indian學校 (Ha̍k-hāu) (siu)美國原住民囡仔 (gín-á)入去捷受 (chia̍p-siū)西洋式 (Se-iûⁿ-sek)教育 (kàu-io̍k)影響 (éng-hióng)怹的 (in-ê)語言 (gí-giân)宗教 (chong-kàu)

世界大戰結束 (kiat-sok)了後, Arizon的人口 (jîn-kháu)佮產業攏迅速 (sìn-sok)發展,受著空調 (khong-tiâu)技術 (ki-su̍t)普遍 (phó͘-phiàn),在地的生活 (seng-oa̍h)嘛變 (khah)思是 (sù-sī)。 1970年的時,州 (lāi)人口真加 (chin-ka)到175.2 (bān)

經濟 (Keng-chè)[修改]

Arizona佇2014年的周內 (chiu-lāi)生產 (seng-sán)總額 (chóng-gia̍h)是286,554 pa̍h萬美金 (bí-kim).[7] 今仔日Arizona的產業上主要的包括有健康 (kiān-khong)照顧 (chiàu-kò͘)運輸 (ūn-su),佮政府設施 (siat-si)。若歷史上 (le̍k-sú-siōng)銅礦 (tâng-khòng)棉花 (mî-hoe)飼牛 (chhī-gû) (téng)事鋏 (sū-giap)是真發達。

相片 (Siòng-phìⁿ)[修改]

參考 (Chham-khó)[修改]

 United States