Ûi-thoân-chú

Lohankhapedia (自由的百科全書) 欲共你講..。
(對 Ki-in 轉來)
跳至導覽 跳至搜尋
遺傳子的組成佮遺傳子表達過程 (真核細胞)。

遺傳子 (Ûi-thoân-chú) ( (tek)gen "倚音: "gen""; (eng)gene "倚音: "jín""; jit。遺伝子) ()生物 (seng-bu̍t) (ê)為團體 (ûi-thoân-thé) (genome) 內面 (lāi-bīn) (chi̍t) (tōaⁿ)智帶 (tì-tòa) (sequence),是生物的遺傳 (ûi-thôan)單元 (tan-gôan)。生物的發育 (hoat-io̍k) (kap) (kok) (iūⁿ)表型 (piáu-hêng) (phenotype) 是遺傳子佮環境 (khôan-kéng)交互 (kau-hō͘)作用 (chok-iōng)結果 (kiat-kó)

大份 (Toā-hūn)的遺傳子是DNA分子 (hun-chú)組成的 (cho͘-sêng--ê)其中 (Kî-tiong)有的 (ū-ê)部分 (pō͘-hūn)會使 (ē-sái)轉寫 (choán-siá) (chò)mRNA, mRNA閣來 (koh-lâi)會使翻譯 (hoan-e̍k) (translation) 做卵白質 (nn̄g-pe̍h-chit)質的 (Chit-ê)過程 (kòe-têng)遺傳子表達 (piáu-ta̍t) (gene expression), (só͘)製造 (chè-chō)的卵白質佮RNA叫做 (kiò-chò)遺傳子產物 (sán-bu̍t)

研究 (Gián-kiù)歷史 (le̍k-sú)[修改]

(Khah)原始 (goân-sú)概念 (khài-liām)Gregor Mendel根據 (kun-kù) (i) ()1860年代 (nî-tāi) (tùi)荷蘭豆 (hôe-liân-tāu) (Pisum sativum) 的研究所提出 (thê-chhut)。伊發見 (hoat-kiàn)有的遺傳 (ûi-thoân)性質 (sèng-chit) (ū)分散 (hun-soàⁿ)出現 (chhut-hiān)特色 (te̍k-sek)

1889 ()Hugo de Vries佇伊的植作 (tì-chok)Intracellular Pangenesis內面使用 (sú-iōng) "pangen" (lāi)表示 (piáu-sī)Mendel學說 (ha̍k-soat)內短 (lāi-té)的遺傳單元 (tan-goân)概念 (彼當時 (hit-tong-sî)De Vries可能 (khó-lêng) (iáu)毋知 (m̄-chai)Mendel的研究)。後來 (Āu-lâi)Wilhelm Johannsen (koh) () "pangen" 簡略 (kán-lio̍k)做 "gen",英語 (Eng-gí)翻譯 (chòe) "gene"。

定義 (Tēng-gī)問題 (būn-tê)[修改]

遺傳子較舊式 (kū-sek)觀念 (koan-liām)是一段DNA序列 (sū-lia̍t) (pún)段DNA會使 (ē-sài)予人轉寫RNA ()chhiá (chìn) (pō͘)翻譯會當 (ē-tàng) (áu)蛋白質 (tàn-pe̍h-chit)參加 (chham-ka)細胞 (sè-pau)代謝 (tāi-siā)構造 (kò͘-chō)polypeptide毋過 (M̄-koh) (chiàu)科學 (kho-ha̍k) (siōng)對遺傳現象 (hiān-siōng)詳細 (siông-sè)了解 (liáu-kái) (lâi) (kóng)概念 (kài-liām)現今 (hiān-taⁿ) "遺傳子" 已經 (í-keng) (chin) (pháiⁿ) (chhut)統一 (thóng-it) (ê)定義,伊根據告別 (kò-pia̍t)實驗 (si̍t-giām)需求 (su-kiû),佇告別的研究內面有家己 (ka-tī) () (sio)siâng的使用方式 (hong-sek)總是 (Chóng-sī)遺傳子娃林 (oa-ná) (thang)概略性 (kài-lio̍k-sèng)用語 (ēng-gí)幫助 (pang-chō͘)科學家 (kho-ha̍k-ka)陳述 (tîn-su̍t)DNA的生物技能 (ki-lêng)[1]

功能 (Kong-lêng)概念佮物質 (bu̍t-chit)基礎 (ki-chhó͘)[修改]

古典 (kó͘-tián)遺傳學 (ûi-thoân-ha̍k)內面,遺傳子是染色體 (jiám-sek-thé)頂面 (téng-bīn)的遺傳物質,伊本身 (pún-sin)其他 (kî-tha)的遺傳子,決定 (koat-tēng) (liáu)生物個體 (kò-thé)款式 (khoán-sit) (characteristic)。伊對應 (tùi-èng)一段遺傳物質,一般 (it-poaⁿ)DNA (部分是RNA)。一个 (Chi̍t-ê)遺瘓子 (ûi-thoán-chú) (chē) (khoán)形式 (hêng-sek) (kiò)伊的 (i-ê)對五子 (tùi-ngó͘-chú) (alleles),經過 (keng-kòe)突變 (tu̍t-piàn) (mutation) (ē)產生 (sán-seng)新的 (sin-ê)對五子款樣 (khoán-iūⁿ)。照古典意義 (ì-gī),遺傳子會當定義做會使 (siū)重組 (têng-cho͘) (recombination) 安排 (an-pâi)或者 (he̍k-chiá)是突變 (ia̍h)控制 (khòng-chè)一定 (it-tēng)技能,的遺傳做sió單元.[2]

()佇分子的觀點 (koan-tiám)來講遺傳子是細胞 (beh)製造RNA或者是polypeptide產物所需要 (su-iàu) (kui) (lia̍t)核酸 (hu̍t-sng)序列,照 (chit)款意義,遺傳子 (put)tàn包括 (pau-koat) (tòa)密碼 (bi̍t-bé)區段 (khu-tōaⁿ)cistron () (hâm)其他關係 (koan-hē)控制轉寫的區段,遮的 (chia-ê) (hūn)有可能 ()cistron真 (hn̄g)。遺傳子會當 (hun) (saⁿ)款: 構造遺傳子 (structural genes) 是和酵素 (kàⁿ-sò͘)其塔 (kî-thah)蛋白質polypeptide的密碼的遺傳子; 閣有RNA遺傳子,是和ribosome RNA轉送 (choán-sàng)RNA密碼的遺傳子; 閣有調節 (tiâu-chiat)遺傳子 (regulator genes),是調整 (tiâu-chéng) (pa̍t)為瘓子 (ûi-thoán-chú)表達的遺傳子.[2]

為團體層面 (chân-bīn)[修改]

遺傳子的數量 (sò͘-liōng)[修改]

為團體的寸尺 (chhùn-chhioh),或者講遺傳子的數量,佇無 (kâng)生物有真 (tōa)差別 (chha-pia̍t) (Siāng) (sió)的為團體,是出現佇病毒 (pēⁿ-to̍k),上 (chió) (taⁿ)2个通生產 (seng-sán)蛋白質 (tān-pe̍h-chit)的遺傳子;[3]或者 (chhiūⁿ)類病毒 (lūi-pēⁿ-to̍k) (viroid),本身是一个RNA為團體.[4]若上大 (liōng)的遺傳子出現佇植物 (si̍t-bu̍t)譬如 (phì-jû)稻仔 (tiū-á)超過 (chhiau-kòe)46,000个蛋白質編碼 (pian-bé)遺傳子.[5]

關聯 (Koan-liân)文章 (bûn-chiuⁿ)[修改]

參考 (Chham-khó)[修改]

  1. Raphael Falk (2010). "What is a gene?—Revisited". Studies in History and Philosophy of Science Part C: Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Sciences. 41 (4). doi:10.1016/j.shpsc.2010.10.014. 
  2. 2.0 2.1 Robert Hine (2005). "gene". The Facts On File Dictionary of Biology (4 pán.). Facts On File. ISBN 978-0-8160-5647-7. 
  3. Belyi, V. A.; Levine, A. J.; Skalka, A. M. (22 September 2010). "Sequences from Ancestral Single-Stranded DNA Viruses in Vertebrate Genomes: the Parvoviridae and Circoviridae Are More than 40多50 Million Years Old". Journal of Virology. 84 (23): 12458–12462. doi:10.1128/JVI.01789-10. PMC 2976387Freely accessible. PMID 20861255. 
  4. Flores, Ricardo; Di Serio, Francesco; Hernández, Carmen (February 1997). "Viroids: The Noncoding Genomes". Seminars in Virology. 8 (1): 65–73. doi:10.1006/smvy.1997.0107. 
  5. Yu J,虛S, Wang J, Wong GK, Li S,抽B, Deng Y, Dai L, Zhou Y, Zhang X, Cao M,抽J,孫J,東J, Chen Y, Hoang X,輪W, Ye C,檔W, Cong L, Geng J,番Y, Li L, Li W,虛G, Hoang X, Li W, Li J,抽Z, Li L,抽J, Qi Q,抽J, Li L, Li T, Wang X,攄H, Wu T, Zhu M,奶P,番H, Dong W, Ren X, Feng X, Cui P, Li X, Wang H, Xu X, Zhai W, Xu Z, Zhang J,彼S, Zhang J, Xu J, Zhang K, Zheng X, Dong J, Zeng W, Tao L, Ye J,單J, Ren X, Chen X,彼J,抽D,滇W,滇C, Xia H, Bao Q, Li G, Gao H, Cao T, Wang J, Zhao W, Li P, Chen W, Wang X, Zhang Y,虛J, Wang J,抽S, Yang J, Zhang G, Xiong Y, Li Z, Mao L, Zhou C, Zhu Z, Chen R, Hao B, Zheng W, Chen S, Guo W, Li G,抽S, Tao M, Wang J, Zhu L, Yuan L, Yang H (April 2002). "A draft sequence of the rice genome (Oryza sativa L。 ssp。 indica)". Science. 296 (5565): 79–92. Bibcode:2002Sci...296...79Y. doi:10.1126/science.1068037. PMID 11935017.  Vancouver style error: non-Latin character (help)