Tē-kiû

Lohankhapedia (自由的百科全書) 欲共你講..。
(對 Toē-kiû 轉來)
跳至導覽 跳至搜尋
地球 🜨
The Blue Marble (remastered).jpg
對Apollo 17看地球
軌道性質
原其 J2000
壓helion 152100000 km (94500000 mi)
近日點 147095000 km (91401000 mi)
149598023 km (92955902 mi)
離心率 Pang-bô͘:Val
365.256363004 d
(31558.1497635 ks)
29.78 km/s
(107200 km/h; 66600 mph)
Pang-bô͘:Val
敧平 Pang-bô͘:Ublist
距離J2000黃道 Pang-bô͘:Val
2021-Jan-02 13:59
Pang-bô͘:Val
衛星 月娘
物理sèn質
平均半景
6371.0 km (3958.8 mi)
赤道 半景
6378.1 km (3963.2 mi)
極地 半景
6356.8 km (3949.9 mi)
扁平率 Pang-bô͘:Val
1/Pang-bô͘:Val (ETRS89)
ÎNN州
  • 40075.017 km 赤道 (24901.461 mi)
  • 40007.86 km 子午線 (24859.73 mi)
  • 510072000 km2 (196940000 sq mi)
  • 148940000 km2 land (57510000 sq mi)
  • 361132000 km2 water (139434000 sq mi)
體積 [[Volume of the Earth|Pang-bô͘:Val]] (Pang-bô͘:Val)
質量 Pang-bô͘:Val (Pang-bô͘:Val)
(Pang-bô͘:Val)
平均 密度
5.514 g/cm3 (0.1992 lb/cu in)
9.80665 m/s2 ([[Gravity of Earth|Pang-bô͘:Val]]; 32.1740 ft/s2)
0.3307
11.186 km/s
(40270 km/h; 25020 mph)
Pang-bô͘:Val
(23h 56m 4.100s)
赤道自轉 速度
1674.4 km/h
(0.4651 km/s; 1674.4 km/h; 1040.4 mph)
Pang-bô͘:Val
反射率 Pang-bô͘:Ublist
表面溫度 上低 平均 上權
Kelvin 184 K 287.16 K (1961–90) 330 K
Celsius −89.2 °C 14.0 °C (1961–90) 56.7 °C
Fahrenheit −128.5 °F 57.2 °F (1961–90) 134.0 °F
大氣圈
表面 哈勒
Pang-bô͘:Val (atMSL)
體積組成

地球 (Tē-kiû) (地球; thian-bûn hû-hō: 🜨) ()太陽系 (Thài-iông-hē)9 (tōa)恆星 (hêng-chheⁿ)之一 (chi-it)若欲 (nā-beh)比較 (pí-kàu)蔗的 (chià-ê)行星 (hêng-chhiⁿ) ()日頭 (Ji̍t-thâu) (ê)遠近 (hn̄g-kīn),地球算是 (sǹg-sī) (pâi) () ()3 (ūi)。地球是 (leh)圍繞 (ûi-jiâu)日頭 (chò)公轉 (kong-choán), siâng ()又閣 (iū-koh)自轉 (chū-choán)運棟 (ūn-tòng)。地球公轉 (kong-chóan)運行 (ūn-hêng)軌道 (kúi-tō)量其約 (liōng-kî-iok)是 "鴨卵形 (ah-nn̄g-hêng)"--的。地球 (se̍h)日頭1 (khôan)是1 ()自轉 (chū-chóan)1圈是1-ji̍t (1 (kang))。地球是太陽系 (siōng)大的陸地 (lio̍k-tē)行星 (hêng-seng) (terrestrial planet),是目前 (bo̍k-chêng)為止 (ûi-chí)人類 (jîn-lūi)知影的 (chai-iáⁿ--ê)唯一 (î-it) (ū) (chúi) (kah)性命 (sèⁿ-miā)佇咧 (tī-leh)的行星。

地球孤孤 (ko͘-ko͘)有1 (lia̍p)天然 (thian-jiân)衛星 (oē-chheⁿ)就是 (tō-sī)月量 (go̍eh-niû)月娘 (Ge̍h-niû)圍繞地球踅1圈是1月日 (go̍eh-ji̍t)

神祇 (Sîn-kî)的行星[修改]

太陽系9大行星是 : 水生 (Chúi-chheⁿ)金星 (Kim-chheⁿ),地球,火星 (Hóe-chheⁿ)木星 (Bo̍k-chheⁿ)頭生 (Thô͘-chheⁿ)天王星 (Thian-ông-chheⁿ)孩王星 (Hâi-ông-chheⁿ) (kah)冥王星 (Bêng-ông-chheⁿ)。佇咧宇宙 (Ú-tiū)當中 (tang-tiong),地球是唯一 (ûi-it)存在 (chûn-chāi)氧氣 (ióng-khì)星球 (chhiⁿ-kiû) (che)就是 (to̍h-sī)地球上蓋 (siāng-kài)特別 (te̍k-pia̍t)所在 (só͘-chāi)。地球二Jit (thâu)大約 (tāi-iok)1 (ek)5000 (bān)公里 (kong-lí) (hn̄g)光線 (kng-sòaⁿ) (ùi)日頭行到 (kiâⁿ-kàu)地球表面 (piáu-bīn)需要 (su-iàu)8 (hun)20 (bió)時間 (sî-kan)。地球公轉的速度 (sok-tō͘)是1點鐘 (tiám-cheng)1600公里, (lán) (lâng) (soah) (lóng)感覺 (kám-kak)未出來 (bōe--chhut-lâi)。月娘 (kah)地球之間 (chi-kan)距離 (kū-lî)是38萬4400公里。

地球是佇時 (tī-sî)形成的 (hêng-sêng--ê)[修改]

到甲 (Kàu-kah)目前 (bo̍k-chiân)為止,科學家 (kho-ha̍k-ka)發現 (hoat-hiān) (kóng)地球 (téng)上蓋古早 (kó͘-chá)岩石 (giâm-chio̍h)差不多 (chha-put-to)形成 (hêng-sêng)佇45~46億年以前 (í-chêng)彼當時 (hit-tong-sî)太空 (Thài-khong) (tiong)存在真正 (chin-chiàⁿ) (chōe)坱埃 (eng-ia)塗粉 (thô͘-hún)因為 (In-ūi)坱埃佮塗粉若萊娜濟 (ná-lâi-ná-chōe)林卡那厚 (ná-kha̍h-ná-kāu),時間一下 (chi̍t-ē)久長 (kú-tn̂g),煞 (lâi)形成現此時 (hiān-chú-sî)的太陽系佮 (chiòng)恆星,地球嘛是 (mā-sī)這款 (chit-khóan)情形 (chêng-hêng)之下 (chi-hā)生成的 (seⁿ-chiâⁿ--ê)

地球是人類生物 (seng-bu̍t)生存 (seng-chûn)的所在, (i)外表 (gōa-piáu)圓輾輾 (îⁿ-lìn-lìn)親像 (chhin-chhiūⁿ)1廿 (lia̍p) (kiû)。咱人 ()這粒 (chit-lia̍p)看做 (khòaⁿ-chòe) ()2部分 (pō͘-hūn)組成的 (chó͘-sêng--ê),就是 "地心 (tē-sim)" (地心) 佮 "地函 (tē-hâm)" (地函)。 (Ah)地函的表面是 "地殼 (tē-khak)" (地殼)。

(Hái)佮陸地的球體 (kiû-thé)[修改]

地球的外型 (gōa-hêng)頂下 (téng-ē)略仔 (lio̍h-á) (khah) (píⁿ)中央 (tiong-ng)略仔 (khah) (phòng)會使 (ē-sái)講是鴨卵形的球體。地球有2 (tiâu)主要 (chú-iàu)半徑 (pòan-kèng),較長的 (tn̂g--ê)彼條 (hit-tiâu)經過 (keng-kòe)赤道 (Chhiah-tō),大約6378公里 (tn̂g); 較底的 (té--ê)彼條經過南北極 (Lâm-Pak-ke̍k),大約6356公里長。

地球的表面積 (piáu-bīn-chek)大約5億1000 (ban)km²,其中 (kî-tiong)71% 是海洋 (hái-iûⁿ),陸地面積 (bīn-chek)干焦 (kan-na) (chiàm)29%--爾爾 (niā-niā)

地球外表面 (gōa-piáu-bīn)離離 (li-li)落落 (lak-lak)物物 (mi̍h-mi̍h)卯卯 (mauh-mauh) (bōe)平坦 (pêⁿ-tháⁿ)。陸地的平均 (pêng-kin)懸度 (kôan-tō͘) (kan)nā 875公尺 (kong-chhioh) (put)jī-kò,世界 (sè-kài)上權 (siāng-kôan) (soaⁿ)Chomolangma (Hong) (佇西藏 (Se-chōng)Himalaya山能 (Soaⁿ-lêng)),伊的海拔 (hái-po̍at)有8848公尺。海洋的平均 (pêng-kun)深度 (chhim-tō͘)大約是3800公尺,上深 (siōng-chhim)Mariana海溝 (hái-kau)有10,911公尺。

站外 (Chām-gōa)連結 (liân-kiat)[修改]

太陽系
Eight Planets.png
: 日頭
惑星: 水星 | 金星 | 地球 | 火星 | 木星 | 土星 | 天王星 | 海王星
矮惑星: Ceres | 明王星 | Haumea | Makemake | Eris
小物體: 小惑星 | 海王星外星體 | 長尾青
衛星: 月娘 | 火星的 | 木星的 | 土星的 | 天王星的 | 海王星的
陳: 小惑星帶 | Kuiper帶 | 散亂圓盤 | Oort雲
請參考天文物體太陽系星體列單,照半徑排猶是照質量